bilinmeyenler ve bilinmesi gerekenler............
"Allah: Elbette ben ve elçilerim galip geleceğiz, diye yazmıştır. Şüphesiz Allah güçlüdür, galiptir" (Mücadele Süresi; 58).
kurban ibadeti hakkında bilinmesi gerekenler
Haftanın Konusu: değerli bir okurumuzun kurban ibadetiyle ilgili bir kaç sorusu oldu, bu konuyu daha öncesi ele almıştık, bir kaç ek bilgiyle konuyu biraz detaylandıralım inşallah. Değerli dostlar, sizin ilminiz geliştikçe bizde yazılarımızla buna cevap vermeye çalışıyoruz, yazılarımızı ilk yazdığımızda yüzeysel oluyor, siz geliştikçede yazılarımız derinleşiyor. Sizin ilim seviyenize göre yazı yazıyor, ona göre yazılarımızı sürekli update yapıyoruz. Umarız kurban ibadetiyle ilgili bu güncellemeden de arzu ettiğiniz ilhamı alırsınız.
Şimdi; bir önceki yazımızda kurban ibadetin bizlere bir can hakkı kazandırmak için indirilmiş bir ibadet olduğunu söylemiştik,
Kurban keserek bir can hakkı kazandığımızı nereden biliyoruz? "Oğlunun canına bedel olarak, ona büyük bir kurbanlık verdik" (Saffat Süresi; 107). Biz bu Ayetten anlıyoruzki sevdiğimiz birisinin canını, kurban keserek kurtarabiliriz.
Kurban ibadeti bize ne zaman farz kılındı? Haç ibadetini sona erdirdiğimizde, yani haç mevsiminde bize farz kılındı.
Haç ibadetinde biz ne yapıyoruz? Allahtan tövbe ve arınma diliyor, artık daha güzel bir Müslüman olacağımıza dair Allaha söz veriyoruz.
Tövbe ve arınma için hacca gidiyor, sonunda da kurban kesiyoruz; o kurban ne yapıyor? Haç da tövbe ediyor, artık daha iyi bir kul olacağımıza dair Allaha söz veriyoruz, o sözümüzü yerine getirmek içinde Allahtan ömür istiyoruz. Kurban ibadeti de o ömrü bize bahşediyor. Haccın özeti bu. Biz arınmak için hacca gidiyoruz, daha iyi bir kul olacağız diyoruz, bunuda omuzumuzda bir ton atasal yükle söylüyoruz, o atasal yüklerin sebep olacağı kaza ve musibetler bizim halis niyetimizin önüne geçmemesi içinde kurban kesiyor, o kurbanın o musibetleri defetmesini ümit ediyoruz. Her okul yılı gibi, her yıl bizim için yeni bir yıl, hayata yeni bir başlangıç, o yıl için beslediğimiz güzel niyetlerimiz atasal yükler tarafından kazaya uğratılmaması içinde kurban kesiyoruz. O kurban o kazaları kendi üzerine çekip bizim üzerimizden alıyor ve bize o yıl, daha iyi bir müslüman olmak için ikinci bir şans tanıyor.
Kurban ile bizlere ikinci bir şans verildiğini, iyilik etmek, işimizi iyi etmek için o canın bize bahşedildiğini nereden anlıyoruz? "Unutmayın ki, o kurbanların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır. Sizden Allah’a ulaşacak olan tek şey (1) takvânızdır. Allah böylece o hayvanları hizmetinize verdi ki, (2) sizi doğru yola ilettiği için tekbir getirerek Allah’ın büyüklüğünü ilan edesiniz! Rasûlüm! (3) Artık o iyilik eden ve işini güzel yapanları müjdele!" (Hac Süresi; 37). Bu Ayet bizlere, takvamızın yani tövbemizin Allaha ulaştığı, bize ikinci bir şans verildiği, o kurban sonrası artık güzel işler işlememiz gerektiğini anlatıyor.
O kurban bizi ne zamana kadar koruyor? Kurban ibadeti her yıl bize farz kılındığına göre, her yılki kurbanınız sizi sadece o yıl içinde koruyor. Örneğin; muharrem ayı yılın ilk ayı, zilhicce ise son ayı. Zilhicce de kurban keserek, yılın ilk ayından (muharrem) yılın son ayına (zilhicce) kadar kendinizi korumuş oluyorsunuz. O yüzden kurban ibadeti yılın son ayında, zilhicce ayında gerçekleşiyor, o ibadetinizin göğe çıkması, kabul edilmesi ve size geri dönüşüde muharremi yani yıl başını buluyor. Örneğin; zilhicce ayın 10-14 arasında kurban kestiğinizi varsayarsak, muharrem ayına kadar tüm yasal işlemlerin gökte gerçekleşmesi için 14 günlük bir zaman dilimi bulunuyor. Bu da yeni ay, dolunay döngüleri, ki rızık size o döngülere göre iniyor, o 14 günlük süreç yeterli bir zaman oluyor. Bu arada Allah nezdinde yani İslami takvime göre bir ay 28 gün çekiyor. Özetlersek; rızkımız bizlere her yıl, yılın başında, o da muharrem ayı, yıllık olarak indiriliyor. Bir yıllık hesabımız bize inmeden öncesi, kaderimizi son anda değiştirmek içinde bize sunulan son ibadet kurban ibadeti. Gördüğünüz gibi, sıradan bir ibadet gibi görünen kurban kesimin altında bile nice hesaplama yatıyor. Rızık gökte nasıl hesaplanır, detaylı bilgiler için kader başlıklı bölümdeki yazılarımızı okuyabilirsiniz.
Özetlersek: bizler her yıl kurban kesiyoruz ve bunu takvimde bayram yazıldığı için yapıyor ve olayın manevi boyutuyla ilgili hiçbir fikrimiz yok. Manevi boyutuyla ilgili hiçbir fikrimiz olmadığı içinde kurban ibadetinden hiçbir manevi feyz alamıyoruz. Sizin burada bilmeniz gereken; kurban ibadeti haccın sona ermesini simgeliyor, yani bir dizi ibadetlerin son ayağını simgeliyor. Dolayısıyla kurban ibadetini anlamak istiyorsanız, o ibadete varmadan önceki ritüelleri incelemeniz ve ele almanız gerekiyor. Günümüz insanları olayı tamamıyla kaçırmış, kurban ibadetini kendi başına bir ibadet olarak görmüş ve o ibadete hiçbir manevi anlam yükleyememiş. Siz şimdi doğruyu bilmiş olun inşallah; kurban ibadeti bir dizi arınma riütelleri sonrası (safa ve merve, arafat, müzdelife, şeytan taşlama) bizlere farz kılınan bir ibadet. O ibadet helal kazancı, beşeri çabayı şart koşuyor (safa ve merve), o ibadet yanlışlarıyla yüzleşme ve tövbe etmeyi şart koşuyor (arafat), daha güzel bir müslüman olmak için Allah söz vermeyi şart koşuyor (müzdelife), fiziki anlamda kötülükle mücadeleyi şart koşuyor (şeytan taşlama). Haç ibadetini incelediğinizde, kurban kesmenin bir dizi ritüellerin son ayağı olduğunu görüyorsunuz. Siz Allaha bir dizi sözler, pişmanlıklar sergiliyor, size yeni bir şans vermesini istiyorsunuz, kurban ibadetide size işte o ikinci şansı veriyor, size bir hayat bahşederek.
O pişmanlıklar, daha iyi bir müslüman olmakla ilgili güzel niyetler ortalıkta yoksa, o zaman kesilen o kurbanın bir anlamı varmı; yok!
Kurban ibadetin bir anlamı olması için geçmişe yönelik pişmanlık ve geleceği yönelik iyi amel işleme niyetleri olması gerekiyor. Kurban ibadeti her yıl farz kılınmış, buradan da biz anlıyoruzki, her yıl arınma, tövbe ve pişmanlık duygusu yaşamamız için, yanlışlarımızı düzeltmemiz için bize bir fırsat sunuluyor. Bakınız; Allahu Teala iyiliğin yeryüzüne hakim olmasını istiyor, iyiliğin ayakta kalmasını istiyor, hayatınızı düzeltmekte ne kadar samimisiniz bunu görmek istiyor, tüm bu güzel niyetleriniz ömrünüze, kaza ve musibetlere takılı kalmasın diyede Rabbimiz kurban ibadeti üzerinden size can bahşediyor. O can size öylesine bahşedilmiyor, karşılık olarak Allah sizden iyilik bekliyor. Rabbimiz içinizde beslediğiniz iyi niyetlerinizi her yıl kayıt altına alıyor, o iyi niyetlerinizi bir sonraki yıl hayata geçirebilmeniz, kaza ve musibetler size engel olmaması içinde kurban kestiriyor.
Buradan da ne dersi çıkarmalıyız? Kurban, iyi niyetlerinizi hayata geçirebilmeniz için size bir hayat suyu bahşeden bir ibadet. O yüzden, kurbanı kestiğinizde bir ibadeti yerine getirdim deyip rehavete kapılmayın, o kurbanın karşılığı size indiğinde, bir can hakkı, siz o candan sorumlu kılınacaksınız, o cannı nerede harcadınız nasıl harcadınız ve cannın size inmesine sebep olan o sözlerinizi yerine getirdinizmi. Kurban kestiğiniz ve bir can size bahşedildiğide, o canın belirli şartlar altında size bahşedildiğini ve o şartlardan mutlaka sorguya çekileceğinizi biliniz. Örneğin; o yıl hangi iyiliklere niyetlendiyseniz, o iyi işleri yapmanız sizden beklenecek. Ben o niyetle kesmedim demenizde sizi kurtarmayacak, çünkü kurban ibadeti niyetine kestiyseniz, kurban ibadeti bunu sembolize ediyor, o yıl içinde beslediğiniz iyi niyetleri bir sonraki yıl hayata geçirebilmeniz için size sunulan ikinci bir ömrü sembolize ediyor. Bunu bilmiyor olmanızda sizin adınıza bir bahane sayılmıyor sizi o sorumluluktan azad etmiyor.
Kurban ibadeti belirli sorumluluklarla geliyor ve o sorumluluk kurbanı kestiğimizde başlıyor. Biz kurbanı kestiğimizde sorumluluğumuzun bittiğini sanıyoruz, fakat bu doğru değil, asıl sorumluluk kurbanı kestiğimizde başlıyor. Kurban ibadeti manevi gücünü hacdan alır, haç ibadetide arınmayı amaçlar, dolayısıyla kurban hacdaki manevi ruhla gerçekleşmesi gerekir; Rabbim beni bağışla, bu yıl ben sana layik olamadım, bir sonraki yıl ben daha iyi bir Müslüman olacağım niyetleri içinde gerçekleşmesi gerekir, Allahta da o dua ve sözler üzerinde bir merak uyanır, gerçektende bu kulum daha iyi birisi olacakmı der ve bunu görmek için o yıl o kulun üzerindeki kaza ve musibetleri kaldırır. Kaza ve musibetler o kulun verdiği sözlere engel olmasın, verdiği sözleri yerine getirebilmesi için önü açık olsun diye kaldırır. Örneğin; iyilikten uzak bir yaşantı içindeyseniz, Rabbimiz sizden herhangi bir kurbanı kabul edermi; etmez. Ederse, o zaman sizin kötü niyetlerinizin önünü açmış olur, kötülüğede Rabbimiz ortak olmaz. Siz iyi birşeye niyetlenmeniz gerekiyorki, Rabbimiz bende bunun bir parçası olmak istiyorum, benimde bunda bir katkım olsun diyebilsin.
O zaman kurban ibadeti ne olmuş oluyor? Veresiye bir ibadet olmuş oluyor. Veresiye hesap nedir; "müşterinin satın aldığı ürün veya hizmetin bedelini daha sonra ödemesi üzerine yapılan bir alışveriş türü". Rabbimizle bir alış veriş yapıyorsunuz, siz herhangi bir ödeme yani bir iyilik yapmadan da Rabbim size bir yıl daha yaşama izni veriyor. Güzel bir alişveriş değilmi? İyilik yapmakla ilgili verdiğiniz sözleri tutmazsanız ama, Allah bir sonraki yıl kurban ibadetinizi kabul edermi; etmez. Bir sonraki yıl sizi kaza ve musibetlerden korurmu; korumaz. Bir daha sizin sözünüze güvenirmi; güvenmez. Buradan ne dersi çıkarmalısınız? Kaza ve musibetlerden korunmak istiyorsanız, Allaha iyilik yapmakla ilgili söz verin! İyilik yapacağınıza dair söz verirseniz, Rabbimiz o iyiliğin hayat bulması için size ömür verir. Bilinçli ibadetlerin size tanıdığı ayrıcalıkları görüyormusunuz? O yüzden, gerek kurban ibadetimizi gerek diğer ibadetlerimizi, lütfen bunları bilinçli yapalım, ne için yaptığımızı bilelim, ki o ibadetin ayrıcalıklarından doyasıya faydalanalım.
Örneğin; insanlar bir iş yeri açıyor veya bir araba alıyor, sonrada o işyeri veya arabanın kaza ve musibetten korunması için bir kurban kesiyor. O niyetle kesilen kurbanların onlara bir hayrı olurmu; olmaz. Olabilmesi için ortada ne olması gerekiyor; iyilik yapmakla ilgili bir niyet olması gerekiyor. Mesela o işyerinde hayrlı ameller, dürüst iş veya o arabayı çevrenizdeki insanların hizmetine sunacağınıza dair ortada iyilik adına niyetleriniz, o şeyi açmanız veya almanızın nedeni nefsi değil, iyi işler yapma adına olması gerekiyor. Ortada iyilik adına o işi yapma niyeti varsa, kaza ve musibetler kalkıyor. Unutmayınız, kaza ve musibetler üzerimizdeki borçlardan kaynaklanıyor. Onların üzerimizden kalkabilmesi içinde ortada iyilikle ilgili bir niyet, yanlışlarımızı düzelteceğimize dair Allaha bir söz olması gerekiyor. Rabbimiz sizde iyi birşey yapma arzusu, yanlışlarınızı düzeltmeye yönelik bir niyet görmesi gerekki, benimde bunda bir katkım olsun diyebilsin. Aksi takdirde, üzerinizde onca borç, lanet ve beddua varken, sizde hayatınızı iyiliğe yönelik değiştirmeye yanaşmıyorken neden kurbanınızı kabul etsin, üzerinizdeki kaza ve musibetleri kaldırıp daha fazla kötülük yapmanıza müsaade etsin.
Şunu çok iyi anlamalısınız; kurban ibadeti haç ibadetin bir parçası ve siz bunu köyünüzde yapıyor olmanız bu gerçeği değiştirmiyor. O kurban belirli bir arınma gerçekleştikten sonrası yapılıyor, sizde o kurbanı kesmeden öncesi kendi içinizde safa ve merveyi, arafatı, müzdelifeyi, minayı, şeytan taşlamayı yaşayın sonrası kurbanınızı kesin. En azından bu yılki yanlışlarımdan ötürü özür diliyorum Rabbim, bir sonraki yıl daha iyi bir insan olacağım, bana bir yıl daha yaşama izni ver deyin, sonrası o kurbanı kesin. Umarız buradaki püf noktayı anlamışsınızdır. İyilik, iyilik ve iyilik, ortada iyilik varsa Allah var, yoksa yok. İşte ibadetlerimizdeki bu ince detayları bilirseniz o ibadetiniz yerini bulur ve siz o ibadetten maksimum fayda sağlarsınız.
Bir ek bilgi daha verelim; "Hoşunuza gitmediği halde savaş size farz kılındı. Sizin için daha hayırlı olduğu halde bir şeyi sevmemeniz mümkündür. Sizin için daha kötü olduğu halde bir şeyi sevmeniz de mümkündür. Allah bilir, siz bilmezsiniz" (Bakara Süresi; 216). Kurbanın bize farz kılınmasının bir nedenide savaşlar. Savaşlar müslümana farz kılınmış ve bir Müslüman gerektiğinde bir can almasını bilmesi gerekiyor. Can nasıl alınır, o duygu nasıl bir duygudur, o cesaret ve o katı duruş bedenimize nüfus etmesi içinde, helal bir yoldan, o da kurban, bir canlıyı öldürmemize izin verilerek öldürme enerjisi bizlere aşılanıyor. Müslümanlar yumuşak varlıklara dönüşmemesi, içimizdeki o savaşcı ruhu sürekli canlı kalması için Rabbimiz her yıl helal yoldan bizleri bir canlıyı öldürmeye itiyor. İbrahim as'ın kendi oğlunu kurban etmeye zorlanması öylesine değildi, sadece kendi kaderleriyle ilgili değildi, burada tüm aleme verilmek istenen mesajlar vardı, bunlardan biriside gerektiğinde Allah adına oğlunu bile öldürmeyi göze alabilme mesajı. Hak ile baatıl karşılaştığında, karşı tarafta baban dahi olsa o canı alabilmen gerekiyor. Kurban ibadeti işte o enerjiyi bize aşılıyor.
Enerjiyle ilgili kuralları biliyorsunuz; bir ibadeti kim ve hangi şartlar altında ortaya çıkardıysa, o ibadeti uygulayanların beslendiği enerjide o oluyor. Kimi rehber alıyorsak o kişinin içindeki enerjiden besleniyoruz. O yüzden herkesin peşine takılmayın, o yüzden ibadetlerimizi ilk önce peygamberler uygulamış, çünkü o ibadetin enerjisinden beslenebilmemiz için o enerjiyi açığa çıkaran bir beşer olması gerekiyor. Örneğin; kurban ibadetinde bir baba bir evladını kurban ediyor. Kimin için; Allah için. O zaman kurban enerjisi hangi enerjiyi içinde barındırmış oluyor; Allah adına evladı öldürebilme enerjisini içinde barındırmış oluyor. Böyle bir enerjinin açığa çıkmasını Allah neden istedi; hak ile baatıl karşı karşıya geldiğinde, o savaş belkide baba ile oğlu karşıya karşıya getirecek, getirdiği zamanda bir müslüman babası veya oğlunu öldürebilmesi gerekiyor. Kurbanla hem can alma enerjisi bizlere aşılanıyor hem en yakınımızı Allah adına öldürebilme enerjisi.
Konu konuları açıyor, bizce bu kadar bilgi yeter, umarız bu kısa bilgi notu sizin için aydınlatıcı olmuştur. Kendinize, ailenize, sevdiklerinize, milletimize, devletimize, müslümanlara ve İslam dinine iyi bakınız. İyilik yapmak ve işi iyi yapmak için Allahtan ömür isteyin, o niyetle kurbanınızı kesin inşallah, kurbanın haccın bir parçası olduğunu, manevi gücünü oradan aldığını bilin ve haccın o arınma bilinciyle kurbanınızı kesin inşallah ve en son, kurban ibadeti savaşma ruhunu bize aşılamak, vejetaryanlar gibi yumuşak varlıklara dönüşmemek için indirilmiş bir ibadet olduğunuda lütfen unutmayın. İslam bizde bir sertlik, caydırıcı bir güç görmek ister, kurbanda o sertliğin açığa çıkmasına katkı sağlıyor. Bu konuda; "Et, gayptan gelen güç" başlıklı yazımızı okuyunuz. Allaha emanetsiniz. -19.06.2025